Als ik het heb over coachen op doelen, dan bedoel ik niet ‘doelgericht’ coachen. Dan bedoel ik het toewerken naar één (of meer) concrete waarneembare doelen.  Coachen op doelen heeft veel voordelen, het is concreet en geeft vertrouwen en maakt je coachingssessies effectiever.

Een doel verwijst naar een waarneembaar aspect dat iemand kan bereiken. Natuurlijk heeft ieder coachgesprek en ieder coachtraject een eigen doel. Meer van wat de coachee verlangt of minder van waar de coachee last van heeft.

Iedere interventie die jij doet, heeft ook een doel. Nieuwe inzichten geven, bewustzijn creëren, nieuwe mogelijkheden verkennen, beperkende overtuigingen onder ogen komen of transformeren bijvoorbeeld.

Ik ontdekte een aantal mooie stappen bij het coachen op doelen. Ik deel ze hieronder met je zodat ook jij daar je voordeel mee kunt doen.

Waarom zijn doelen belangrijk in coaching?

Het grote voordeel van het werken met concrete doelen is dat ze tastbaar zijn. Dat is leuk voor jou als coach, maar nog leuker voor jouw coachee.

Maak je stappen richting het bereiken van dat doel? Mooi. De positieve ervaring zal er voor zorgen dat de coachee makkelijker nog meer belemmerende punten punten aan gaat pakken.

Worden die stappen niet gemaakt? Mooi. Dan heb je heel direct oefenmateriaal waar je mee kunt werken. Zo wordt jouw coaching heel tastbaar. Je werkt met iets wezenlijks op zowel concreet als abstract niveau. Het geeft houvast en dat geeft vertrouwen.

Leefregel of doel?

Doelen en leefregels hebben veel met elkaar gemeen. Het verschil is dat een leefregel gaat over een randvoorwaarde waarmee jij zorgt dat je optimaal kunt functioneren. Het gaat hierbij om het ontwikkelen van gewoontes (dagelijks mediteren bijvoorbeeld).

Een doel gaat over iets dat je kunt bereiken (een nieuwe baan bijvoorbeeld). Je kunt er naar toe werken. Een stip op de horizon. Je komt samen tot een plan van aanpak. En op een bepaald moment is het zo ver. Hierna kun je dit proces afronden, het doel is bereikt en kun je door naar het volgende doel.

Een te ontwikkelen leefregel vraagt om een andere benadering dan een te bereiken doel. Bij een leefregel gaat het om oefenen met kleine stapjes en vooral om volhouden zodat het een gewoonte wordt. Terwijl het bij een doel heel belangrijk is om dat eindpunt helder te hebben.

Bereiken en behouden

Wat ook een relevant is om naar te kijken, is of het gekozen doel iets dat iemand wil bereiken of wil behouden. Gaat het om bereiken? Dan werk je met vurige energie. Er wordt iets gedaan dat nog niet eerder werd gedaan. Het is spannend. Daar horen andere emoties bij dan wanneer het gaat om iets dat iemand wil behouden.

Vergis je niet in het belang hiervan. Mensen zullen eerder aandacht besteden aan iets bereiken dan iets behouden.

Maar als er dingen zijn in je leven waar je voldoening van krijgt dan is het zaak om die ook in het oog te houden. Dat vraagt om een zachtere energie. Het gaat om onderhoud. Als mens hebben we beiden nodig. Als coach zul je ook beiden in ogenschouw moeten nemen en je bewust zijn van het soort doel zodat je interventies aansluiten.

Keuzes maken – 1 tot 3 doelen

Ik ken mijn valkuil. Het liefst werk ik aan alles tegelijk. Voor mezelf, maar ook met de mensen die ik coach. Ik leer nog steeds de kracht van ‘less is more’.

Voor mij en mijn coachee is het dan ook fijn om zaken af te bakenen. Afhankelijk van de hoeveelheid tijd die ik heb met mijn coachee kies ik voor 1 tot 3 doelen. Hier gaan we daadwerkelijk progressie in boeken. Of omdat we ze gaan bereiken, of omdat we ze steviger gaan verankeren. Het liefst van allebei één. Zo begrens ik mijn eigen ongekende ambitie en voorkom ik teleurstelling bij mijn coachee.

Outcome-model

Voor de NLP’ers onder ons is het outcome-model gesneden koek. Als je het nog niet kent; het is een mooie manier om het doel zo helder mogelijk te omschrijven. Hoe zorgvuldiger de formulering van het doel, hoe groter de kans op resultaat.

Het outcome-model bestaat uit een aantal aandachtspunten voor de formulering. Door het doel op deze manier te formuleren zet je het proces om het doel te bereiken al in beweging.  Check daarom de formulering. Is het doel:

• Positief geformuleerd – omschrijf wat je wilt bereiken (en niet wat je niet wilt bereiken);
• geformuleerd alsof je het al bereikt hebt,
• realistisch;
• binnen eigen invloed en initiatief;
• specifiek;
• meetbaar;
• acceptabel voor jouw coachee én de omgeving.

Doelen bekeken vanuit de logische niveaus

Als je dan die doelen hebt gekozen en helder hebt geformuleerd geef je er nog een extra boost aan door ze op een diepere laag te onderzoeken. Ik gebruik hiervoor graag de logische niveaus van Robert Dilts. Dit is een mooi model om de werkelijkheid wat simpeler in beeld te brengen. Vanuit dit model zou je als het ware een matrix kunnen maken door één aspect centraal te stellen en die vanuit ieder niveau te bekijken. 

Stel dat mijn doel is dat ik een eigen trainingsruimte wil. Aan de hand van de logische niveau’s bekijk ik op op elk level vanuit verschillende invalshoeken naar mijn doel. Het eerste niveau is omgeving. Enerzijds kan ik kijken naar hoe mijn omgeving anders is dan die nu is als ik die trainingsruimte heb. Anderzijds kan ik ook kijken naar wat betekent dit voor mijn omgeving. En wat is er in mijn huidige omgeving dat mij kan helpen?

Het tweede niveau is gedrag. Hoe is mijn gedrag anders dan hoe het nu is als mijn doel is bereikt? En wat betekent dit voor mijn gedrag? En wat van mijn huidige gedrag kan mij helpen?

Het derde niveau is vaardigheden. Hoe zijn mijn vaardigheden met een trainingsruimte anders dan hoe ze nu zijn? Wat betekent dit doel voor mijn vaardigheden? En hoe kunnen mijn huidige vaardigheden helpen?

En zo onderzoek ik het doel vanuit alle niveaus. Het mooie van dit proces dat het allemaal interventies op zichzelf zijn die het onderbewuste van jouw coachee voeden. Zo kan de intuïtie van jouw coachee optimaal mee doen in dit proces.

Kleinst mogelijke stap

Staat het doel éénmaal als een huis? Dan is het belangrijk om de eerste stap helder te hebben. Iedere reis begint met een eerste stap. Hoe kleiner die stap is, hoe groter de kans dat die genomen wordt. Dus elke coachingsessie kijk ik met mijn coachee naar de eerstvolgende, kleinst mogelijke stap.

Coachen op doelen is het eerste onderwerp van een serie van vlogs over verschillende aspecten waarop je kunt coachen. Wil je een seintje ontvangen als ik de volgende blog post?
>> Laat je gegevens hieronder achter! <<

 

Ben jij een ‘kennis-coach’ of een’ intuïtie-coach’? Als ik deze vraag aan een coach stel, weet iemand vaak gelijk wat ik bedoel. Ik vind het wel interessant dat dit verschil bestaat. Het lijkt soms wel alsof er echt twee verschillende soorten coaches bestaan in coachland. Je hebt ‘kennis-coaches’ die in één of meerdere opleidingen een hele berg aan kennis hebben opgedaan om van daaruit te coachen. Deze coaches gebruiken theorie als basis voor een veilige bedding, voor zichzelf en voor de coachee. En je hebt ‘intuïtie-coaches’ die als coach durven te vertrouwen op hun eigen intuïtie als coach. Zij zien de relatie tussen coach en coachee vaak als basis van coaching.

Lees meer